Khi vị cao tăng nhìn thấy sự giầu có và cao sang thì ông chỉ mỉm cười với lòng trằc ẩn và tự nghĩ rằng tại sao những lớp người này lại không nhận thức được là họ đã hưởng được những lạc thú qua mộng ảọ Và khi ông thấy những người đàn bà đẹp, phản ứng của ông chuyển qua thương hại cho những người đàn ông vẫn còn đam mê cái thế giới ảo tưởng và những người đã bị cuốn trôi vào cơn sóng khoái lạc của nhục dục.
Một khi người đàn ông không còn hứng thú một chút nào về những cám dỗ của thế giới vật chất thì thế giới lúc đó sẽ hoàn toàn yên lặng ; nó chỉ là một bừc tranh ở trên một tấm giấy, môt tấm địa đồ của một xứ lạ nào đó. Khi một người có trong trí óc những cái ham muốn xấu xa của cái thế giới hiện tại thì được gạn lọc kỹ càng và nỗi lo sợ cũng quên đị Vì thế lão hòa thượng không hiểu được tại sao lại có địa ngục. Ông ta hiểu rằng không chừng sau này cái thế giới này không có một quyền lực nào áp đặt lên ông cả ; vì ông hoàn toàn không có tánh tự kiêu, nó hoàn toàn không có ở nơi ông ta vì đức hạnh cao dày của ông.
Hơn nữa tấm thân của ông cũng được quan tâm ; người ta có thể nói rằng vị hòa thượng không còn lâu lằm sẽ lìa khỏi cái xác phàm của ông. Trong một vài trường hợp nào đó ông nhìn tấm thân của ông chẳng hạn như khi ông tằm ông ta lại hoan hỉ nhìn những cái xương nhô lên ưới lớp da khô nhăn tạm thời che phủ nó. Bây giờ thân thể ông đã đến tình trạng này và ông cũng cảm thấy nó đã đến thời kỳ của nó, cũng như cảm thấy nó thuộc về một người nào khác. Một thân hình như thế chỉ thích hợp với sự dưỡng sinh ở vùng đất Trong Lành hơn là những thức ăn uống ở địa cầu.
Trong giấc mơ ông thấy mình sống suốt đêm ở vùng đất Trong Lành, và khi thức dậy, ông thấy mình vẫn còn hiện hữu ở thế giới hiện tại với nỗi buồn và giấc mơ biến dần.
Vào mùa xem hoa, nhiều người từ thủ đô đến viếng làng Shiga. Điều này chẳng làm phiền người tu hành một chút nào vì ông ta đã quá quen thuộc với sự động của thế tục nên cũng không bận tâm chút nào cả. Vào một buổi chiều Xuân, ông ra khỏi tịnh thất của ông, nương theo chiếc gậy đi xuống hồ. Bóng hoàng hôn chầm chậm tỏa những tia sáng trong chiều tà. Mặt hồ không một gợn sóng. Vị Lão hòa thượng bằt đầu đọc những câu kinh về ” Sự suy gẫm về nước “.
Vào lúc đó, một chiếc xe bò đi quanh hồ và dừng lại gần chỗ vị hòa thượng đang đứng ; chiếc xe bò rõ ràng là của một viên chức cao cấp. Chủ nhân của nó là phu nhân của vương đình ở vùng Kyogu ở thủ đô, đó là thứ thiếp của một vị đại vương. Vị phu nhân này đến Shiga vào dịp Xuân và bây giờ trên đường về dừng lại bên hồ để ngằm cái hồ lần cuối. Vô tình vị hòa thượng nhìn về phía người phụ nữ và bất chợt vị tu già toàn thân rúng động vì sằc đẹp của người mệnh phụ phu nhân. Hai đôi mằt giao nhau, ông không làm sao dời ánh mằt đi, và bà ta cũng không nhìn chỗ khác. Không phải bà ta có tính dễ dãi cho phép người nào đó có những cái nhìn nóng bỏng ; nhưng thái độ của vị tu già khằc khổ này thì có thể chấp nhận được hơn là những người bình thường ; bà ta tự nghĩ như thế.
Một lúc sau người phụ nữ kéo rèm che xuống. Chiếc xe bò bằt đầu chuyển bánh lìa khỏi Shiga và từ từ ra con đường đi về kinh thành. Màn đêm xuống dần và chiếc xe kéo đang trên con đường Đền Bạc đi về thành phố. Khi mà chiếc xe của sự quấy nhiêu khuất dạng sau những hàng cây, lão hòa thượng vẫn còn đứng lặng yên tại chỗ. Chỉ trong một nháy mằt, cái thế giới hiện tại đã trả thù người tu hành một cách tàn nhẫn. Những điều gì mà ông cho là hoàn toàn an lành nay đã hoàn toàn sụp đổ.
Ông trở về ngôi chùa, tọa trước tượng Đức Phật và niệm Phật. Nhưng những tư tưởng không trong lành đã ám ảnh ông. ” Một người đàn bà đẹp ” ông nói thầm nhưng sự ma ám thoáng chốc đó chỉ là một hiện tượng tạm hời đượm vẻ xác thịt sẽ sớm bị hủy hoại. Đúng thế, mặc dù cố gằng hết sức mình để tránh nỗi ám ảnh dó đi, cái vẻ đẹp không thể nào tả được của người phụ nữ đã khích động ông một khoảnh khằc bên bờ hồ, ây giờ đã đè nặng trên trái tim của ông với một hấp lực từ nơi vô tận nào đó. Lão hòa thượng không còn trẻ về tinh thần và thể xác để biết rằng là cái cảm giác đó chỉ là một sự lường gạt của da thịt ông trên thể xác của ông. Da thịt của con người, ông biết rất rõ là không thể thay đổi một cách mau chóng. Hơn nữa, ông có vẻ chìm đằm trong cái chất độc dịu dàng đã đột ngột làm biến đổi tính khí của ông.
Vị lão hoà thượng không bao giờ phá vỡ cái tịnh khiết. Cái xung đột của nội tâm mà ông đã phấn đấu vào lúc trẻ chống chọi với những đòi hỏi của xác thịt làm cho ông nghĩ đến những người đàn bà cũng chỉ là ý muốn của nhục dục. Chỉ Có cái xác thịt thực sự là cái xác thịt có ở trong trí tưởng tượng của ông. Vì ông ta cho rằng xác thịt như là ý niệm trưù tượng hơn là một thực thể, Ôg đã tin vào sức mạnh tinh thần để chinh phục nó. Với sự nỗ lực đóvị lão tăng đã thành công; thật vậy không ai có thể nghi ngờ điều nàỵ
Đúng vậy, gương mặt của người phụ nữ đã vén rèm của chiếc xe và nhìn ra hồ thật là êm đềm, thơ mộng, thật là rực rỡ, được diễn tả như là một vật chói lọi mà ông không thể nào diễn tả được. Ông chỉ có thể nghĩ
rằng để hồi tưởng lúc tuyệt vời đó, một điều gì đó đã ẩn nấp thầm kín trong tâm hồn ông, cuối cùng cũng tự nó hiển lộ rạ điều naỳ chẳng khác gì cái thế giới hiện tại đang yên nghỉ, nhưng bây giờ đột nhiên biến ra khỏi bóng tối và bắt đầu khuấy đông.
Sự thể tưởng chừng như là ông tad dang đứng trên con đường lớn dẫn về thủ đô, hai tay bịt chặt lấy hai tai và nhìn hai cỗ xe bò lớn khua động lăn bánh đi ngang qua nhaụ Bất thần ông bỏ hai tay ra và tiếng động ngoại cảnh xâm chiếm tâm hồn ông.
Để nhận biết những hiện tượng xảy ra, để có những âm động trong tai của một người, thì chúng ta phải hòa nhập vào cái thế giới hiện tạị Một người như lão hòa thương đã cắt đứt những sự liên hệ vớ những sự thể bên ngoài thì lại một lần nữa đã tự đặt mình trong sự liên hệ với chúng. Ngay cả khi đọc kinh tình yêu Sutras, đôi lúc; ông cũng nghe được những tiếng thở dài não ruột của ông. Ông nghĩ rằng có lẽ thiên nhiên đã làm rối loạn tâm trí của ông, và ông nhìn ra cửa sổ của căn phòng ông thấy dẫy núi vươn cao trên nền trời lúc chiều tà. Tuy nhiên những suy nghĩ của ông thay vì tập trung vào cái đẹp đẽ, thì nó lại tản mắc như những cụm mây trôi lững lờ. Ông tập trung tầm nhìn vào mặt trăng, nhưng những suy nghĩ của ông một lần nữa lại bồng bềnh trôi như nước; và khi một lần nữa ông đứng trước sự thật với cố gắng vô vọng lấy lại sự trong sạch của tâm trí; khuôn mặt của Đức Phật bây giờ biến dạng và trông giống như mặt của người phụ nữ trong chiếc xẹ Cái vũ trụ của ông lại bị giới hạn trong cái vòng nho nhỏ: ở một điểm là vị hòa thượng và điểm đối diện là thứ thiếp của đại vương.
Người thứ thiếp của đại vương thành Kyogoku sớm quên đi người tu sĩ già đã nhìn chăm chú vào bà ở bên hồ Shigạ Tuy nhiên, mãi một thời gian sau, lời đồn đãi dến tận tai mới làm bà nhớ lại sự việc đã quạ Một gười dân làng tình cờ nhìn thấy cảnh vị lão hòa thượng dứng nhìn chiếc xe của người phụ nữ đi xa dần. Người này đã nói cho vị quan cũng đã đến Shiga để xem hoa rằng: kể từ ngày đó người tu già trở nên si dạị Vị hoàng phi giả vờ như không tin vào lời đồn đãi đó, vì đức hạnh của nhà sư đặc biệt này được truyền khắp thủ đô, và sự việc này chỉ làm tăng thêm tính tự cao của nàng mà thôị
Nàng đã hoàn toàn chán ngấy cái tình yêu mà nàng đã nhận được của những người đàn ông ở cái thế giới nàỵ Nàng cũng biết rõ sắc đẹp của mình, và nàng có cái khuynh hướng bị thu hút bởi bất cứ hấp lực nào, chẳng hạn như tôn giáo, vì nó đã cho nàng sắs đẹp va quyền uy là những thứ vô giá. Vì quá chán cáI thế giới hiện tại nên nàng tin vào vùng đất Trong Lành. nhưng có một điều không tránh được là ở Niết Bàn lại là nơi từ chối mọi sắc đẹp và vẻ hào nhoáng của nhãn quan vì nó bị coi như là rác rến vô giá tri; nó đã đặc biệt cảnh tỉnh những người như vị thứ phi là người đã hoàn toàn giác ngộ trong cuộc sống cao sang của cung đình.
Trong những thứ người ta ưa thích là tình yêu, vị thứ phi giữ được danh giá được xem như là một sự tinh lọc trong cung đình. Thật thế, người ta biết bà không hề yêu một người nàọ Bà đã hoàn thành nhiệm vụ của bà đối với vị đại vương trong sự lễ nghi toàn vẹn, không một ai không tin được rằng bà đã yêu ông thật lòng. Vị thứ phi đã mơ
mộng một ước vọng nằm ở ranh iới không đạt đến được.
Vị sư già ở chùa Shiga được nổi danh về đức hạnh, và mọi người ở thủ đô đều biết vị chủ trì già nua này đã hoàn toàn từ bỏ cái thế giới hiện tại. Thật là một điều làm mọi người đều giật mình, phải chăng là lời đồn ông ta đã quáng mắt bởi vẻ diễm kiều của vị thứ phi và vì bà mà ông nỡ hy sinh cái thế giới tương lai của ông hay saỏ Việc từ bỏ thú vui ở vùng đất trong lành mà đã ở trong tầm tay của ông quả thật là không có một sự hy sinh nào lớn lao bằng, một món quà nào lớn bằng.
Người thứ phi của đại vương hoàn toàn thờ ơ trước những vẻ đàng điếm của những chàng trai trẻ phóng đãng hay đổ xô vào cung đình, hay vẻ hao hoa của những vương tôn công tử đến gặp nàng. Những vóc dáng bề ngoài của những người đàn ông chẳng có nghĩa gì đối vơiI nàng. Bây giờ nàng chỉ quan tâm đến một việc là: tình kiếm một người nào đó có thể cho nàng một tình yêu sâu đậm Một ngươi đàn bà mà có một khát vọng như thế
phải là một nhân vật đáng sợ. Nếu nàng chỉ là một gái giang hồ đệ nhất lưu thì chắc nàng đã thỏa mãn với những của cải vật chất. Tuy nhiên, nàng là vợ hờ của vị đại vương, đã từng thụ hưởng sự giàu có mà thế giới có thể cung cấp cho nàng. Người đàn ông mà nàng chờ đợi phải cho nàng của cải của cái thế giới tương laị
Những lời đồn đãi về sự mê say của lão hòa thượng loan truyền khắp cung đình. Phần cuối câu chuyện hằng ngày thường là những câu chế giễu vị đại vương. Dĩ nhiên là nàng khó chịu bởi những lời giễu cợt này và cố giữ trầm tĩnh, giữ dáng điệu thờ ợ Mặc dù nàng đã biết rõ mọi việc, nhưng có hai lý do mà tại sao người ở trong cung đình lại tự do giễu cợt điều này mà thường lệ bị cấm: thứ nhất, để cho biết là được như tình yêu của vị sư già là để ca ngợi sắc đẹp của người đàn bà đã khiến cho người tu sĩ đức hạnh cao dày lại bỏ sự tịnh tâm của mình; thứ nhì, mọi người đều biết rõ rằng tình yêu của ông già đối với một người đàn bà sang trọng thì chẳng có thể bao giờ được đáp lạị