Quả thực thế. Những ngày mới đến chúng tôi đã có những chiều cùng nhau suýt soa mỗi khi liếc thấy bóng cô hàng xóm thấp thoáng ngoài cửa để bàn tán những chuyện không đâu. Cũng là một cách giải trí buổi tối, một cách ăn bánh vẽ của bọn độc thân sau một ngày tứ tán. Chưa đầy một tuần, Phương, anh chàng đẹp trai nhất trong bọn, đã điều tra ra gốc gác ngọn ngành. Cô bé tên Trâm, Ngọc Trâm. Cô ở với bà mẹ góa. Nghe nói chồng bà chết trong một cuộc phục kích. Chiến tranh, nỗi khổ cực và sự cô đơn – đó là tôi chưa muốn nói đến sự hy sinh ở vậy để nuôi cô con gái – đã hằn lên những nếp thời gian đến sớm trên khuôn mặt bà. Bà Năm cháo lòng – như người trong xóm vẫn gọi – mỗi chiều quảy gánh cháo lòng heo đem bán quanh vùng. Phía sau, nồi cháo nhôm được chèn kỹ bằng những tấm giẻ. Phía trước, lủng củng thau nước cùng bát đũa xếp đầy một quang. Cứ thế, mỗi chiều bà đi, tối khuya mới về.
Một tối lũ tôi ngồi chơi muộn, bà mẹ quảy gánh cháo ngang cửa. Nhìn hai đầu gánh dài gần bằng nhau, chúng tôi có thể đoán được kết quả của một ngày bán ế. Hai mẹ con chắc hẳn lại chia nhau nồi cháo trừ cơm. Có lẽ Trâm lại khóc trên chén cháo đã trở nên lạt thếch và oán trách cuộc đời nghèo khó. Nhưng biết làm sao được. Cái nghiệp của những người bán rong đã gắn liền với những chuyện như thế này. Tội nghiệp hơn nữa là bà không dám cất tiếng rao ngay trong xóm mình ở. Dáng bà như còng xuống chịu đựng. Một đứa trong đám tôi, học lỡ dở tú tài, mang triết lý của tính xác suất ra giảng cho cả bọn là có ngày ngẫu nhiên không ai ăn cháo. Thằng khác phì cười, rồi như thương hại, gọi bà vào, thết cả bầy một góc nồi cháo phình bụng. Phương được dịp một lần nữa hỏi thăm chuyện gia đình bà. Trước khi bà về, nó còn dặn với, nửa đùa nửa thật:
‘Hôm nào cháo ế bác cứ ghé, tụi cháu thanh toán cho.’
Kể từ đó mối giao tình giữa chúng tôi và gia đình bà hàng xóm nở ra một cách trái ngược. Bà mẹ mong buôn may bán đắt. Tụi quỷ chúng tôi mong bà trở về với nồi cháo bán dở. Mỗi lần như thế, đi ngang căn phố chúng tôi thuê, bà nhắn với vào, để mười lăm phút sau đó Trâm rón rén sang gõ cửa, đặt lên chiếc bàn gỗ độc nhất trong phòng lưng cháo nhỏ mới hâm lại, và chiếc mâm nhôm bầu dục trên bày một đĩa lòng heo, ít lá rau thơm cạnh chén nước mắm, thêm một trái ớt hiểm đặc biệt dành cho tôi. Ðĩa lòng có lúc đủ món, có lúc thiếu một vài thứ. Những lúc đó, Trâm nhìn chúng tôi vẻ ngượng ngùng, cặp mắt đen to chớp chớp như xin lỗi, mặc dù lỗi không phải ở cô, cũng không phải ở bà mẹ. Thường những lúc tối khuya như vậy chúng tôi ngồi đánh bài giết thời giờ bên ánh đèn dầu tù mù soi bóng cả bọn lên tường như hình ma quỷ múa trong đêm hội cõi âm. Ðánh bài để mà chơi. Chuyện ăn thua lúc đó chỉ là chuyện phụ. Nhưng tôi nhanh chóng nhận ra ở Phương một lối chơi liều lĩnh. Ðánh bài với hắn như chơi, như giỡn, nhưng giỡn với tử thần. Mười lần hắn vơ sòng đến bảy tám. Trái với hắn, tôi là thằng so đo, tính toán. Lũ bạn thường ví hai đứa tôi như hai đội banh, một chuyên thế liều mạng tấn công, một ráng thủ thành, và thêu dệt chung quanh hai đứa nhiều giai thoại, cố nhiên là loáng thoáng trong đó có bóng hình Ngọc Trâm.
Hồi đó, đánh bài với chúng tôi chỉ là đánh để chơi, vì những tối cô bé hàng xóm mang nồi cháo sang, Phương thường đưa tiền trả, bằng tiền tóm được của lũ tôi tối trước. Tất cả những may mắn nay đem đổi trong một tích tắc cái tưởng tượng sắp được cầm tay cô hàng xóm. Dần dà sự hiện diện của Trâm đã trở nên một thân quen với chúng tôi. Cô nàng cũng trở nên bạo dạn hơn. Bạo đến độ có đứa trong bọn tôi đã gọi đùa bà Năm là má. Có đứa hỏi giỡn: ‘Má Năm! Nếu má chọn một trong ba đứa con làm rể thì má chọn ai?’ Bà cười, không đáp. Bị hỏi tới, bà trả lời nước đôi: ‘Biết chọn ai được. Tôi đâu biết mấy cậu nhiều.’ Nghĩ một lát, bà nói: ‘Nhưng chắc tôi chọn cậu Thành. Cậu ấy có vẻ chín chắn, biết làm ăn. Mấy cậu kia sao tôi thấy lông bông quá.’ Tối hôm ấy, tôi còn nhớ, tôi gặp ngày xui, đã cúng hết mớ giấy bạc lẻ cho bọn quỷ sống. Nhưng tôi bất cần. Ðen bạc đỏ tình. Mỗi tối tôi sẽ sẵn sàng chịu thua trước để nghe được một câu như thế. Nhất là… nhất là nếu Trâm cũng nói với tôi như vậy.
Một tối, thấy Trâm chăm chú nhìn chúng tôi xào bài, nhìn những ngón tay thành thạo của Phương đang thoăn thoắt chẻ cọc bài đủ kiểu, mắt tròn xoe thán phục, tôi đùa:
‘Cô phải coi chừng thằng này đấy nhé. Nó mà đánh bài với ai là cho người ấy rụi tùng liền.’
Cô bé ngước đôi mắt to đen về phía tôi:
‘Rụi tùng là gì hả anh?’
‘Rụi tùng là ‘rụi tùng’ chứ còn là gì nữa,’ tôi cười phá lên. Chợt nhớ ra kẻ đối diện chắc chưa bao giờ cầm đến lá bài, tôi làm mặt khôn giải thích:
‘Này nhé. Bài ‘các tê’ mỗi tụ có sáu lá. Ði hết bốn vòng đầu mà không có vòng nào thắng thì không được tham dự vòng bắt bài chót, tức là kể như thua ngay từ nửa cuộc. Người ta gọi là rụi tùng. Thằng Phương nhà cô ghê lắm đấy. Láng cháng nó cho cô ‘rụi tùng’ hồi nào không hay.’
Cô bé nguýt háy chúng tôi về câu đùa nhảm và lời gán ghép vô duyên, cầm tấm giấy bạc xếp nhỏ do Phương đưa, chạy sang bên đường, mặc chúng tôi ngơ ngẩn nhìn theo. Chúng tôi đã ước hẹn với nhau đứa được bạc phải trả tiền cháo ế, và thường Phương là người có hân hạnh được đưa bàn tay mình gần sát những ngón tay dài của Trâm. Khoảng cách ngắn ngủi đó qua mấy tháng rồi vẫn chưa thu ngắn được thêm vài phân. Tôi có thể đoan chắc rằng nhiều lúc anh chàng cũng muốn dấu vội một mảnh thư con trong tờ giấy bạc xếp nhỏ. Tôi cũng biết Phương đã có lần thuyết phục cô bé ra một sạp thuốc lá lẻ để hắn khỏi chạy xa thêm vài căn phố nữa, nhưng dường như biết ẩn ý, Trâm chỉ cười và cuộc tình câm lặng một chiều của Phương vẫn chỉ loanh quanh ở mấy tô cháo được hâm lại, cạnh những đêm lục đục dưới chăn với giấc mộng chợt đến để rồi chợt đi cùng tiếng thức dậy của khu xóm nhỏ đuổi chúng tôi ra đường bắt đầu một ngày nhọc nhằn kiếm sống.
Nhưng sự đời lại thường xảy ra không như người ta tưởng. Ít lâu sau Phương chia tay hai đứa chúng tôi và cô bé Trâm. Hôm trước khi đi, hắn rủ tôi ra quán nhậu ở góc đường. Tiệc từ giã chỉ có một xị rượu thuốc và một đĩa gà nướng. ‘Tao không thể sống ở cái đất này nữa,’ giọng hắn thảm hại, như cái hình hài nhàu nát của hắn, chỉ đôi mắt là còn chút thần khí. Hai tháng cuối với những thất bại liên tiếp đã làm hắn già đi đến năm tuổi. Sau ngày đó hắn đi biệt, không một lá thư hay một lời nhắn tin lại cho bọn tôi. Cuộc sống bon chen làm chúng tôi không có thời giờ nghĩ ngợi thêm. Tôi và Công cũng từ giã nơi chúng tôi đã trọ, mất liên lạc với nhau một thời gian, rồi lại tình cờ gặp nhau nơi xứ lạ nầy.
Từ đó thỉnh thoảng chúng tôi đến thăm nhau, nói ít chuyện cũ. Như buổi hôm nay, nhân ngày đầu năm nghỉ làm, rủ thêm mấy thằng bạn đến ngồi bù khú với nhau. Nhưng kể từ lâu lắm, hôm nay bỗng dưng chúng tôi lại nhắc đến Phương và kỷ niệm về căn nhà trọ năm nào. Có thể chỉ là sự tình cờ. Nhưng cũng rất có thể là do cuộc bài vừa qua đã đưa chúng tôi trở về những ngày tháng cũ.
Cũng may, lời nhắc của Công tối nay không đủ mạnh để lôi những người đang tiếc tiền quay về một câu chuyện chẳng dính líu gì đến họ. Các bà chầu rìa chán đã rút lên lầu xem nốt đoạn phim tập. Lũ đàn ông ngồi một lát cũng lục tục ra về, chỉ còn Công ở lại, ngủ với vợ chồng tôi. Ðêm đã khuya. Tôi dợm mở chai bia mới, nhưng Công cản lại. Dụi mẩu thuốc vào cái gạt tàn đã đầy ngập, hắn vươn vai ngáp:
‘Ðủ rồi. Thôi đi ngủ, mai dậy nói chuyện tiếp.’
Tôi dò bước lên gác. Căn phòng tối mò, tuy thế không cần đèn tôi vẫn dễ dàng đặt lưng lên chỗ thân quen mỗi tối. Trong đêm, tôi lắng nghe tiếng gọi của những kỷ niệm ngày xưa đang quay dần về. Những thăng trầm của đời sống. Những cái tên đã đi qua đời, thoáng ẩn thoáng hiện. Bên cạnh tôi, Trâm nằm yên, dáng say ngủ. Tuy thế, tôi biết nàng vẫn còn thức. Nhịp thở nhanh gần hai chục lần một phút là lời tố cáo vô hình. Nhưng tôi vẫn giả như không biết. Có lẽ Trâm cũng đang nhớ đến những ngày xưa, đến Phương một ngày nào. Ngày xưa trong mơ thường là một tấm gương để ta soi vào mỗi khi gặp chuyện bất ưng ý trên đời. Tôi chỉ mong sao Trâm đừng nghĩ là chính mình đã ‘rụi tùng’. Cuộc sống nào chẳng có những bất ưng ý. Còn nghĩ lại, chuyện ai rụi tùng chỉ có bộ ba: tôi, Trâm và Phương, những người trong cuộc, biết và phán đoán. Tôi đã lấy được Trâm, như ý mình ước muốn, để rồi giờ đây hai đứa cùng ngửa mặt lên trần, cùng nghĩ tới một người, nghĩ tới những gì đã cho và những gì còn đang có, mà không thể nói cho nhau biết những thầm kín của mình. Ðêm vẫn xuống, êm thật êm. Tôi không dám đưa tay lau những giọt nước mắt đang lăn. Bên kia, cách phần tư vòng trái đất, trời đang hối hả vào ngày mới. Thằng Phương ngày xưa, giờ nó đang nghĩ gì nhỉ? Hay nó vẫn như tôi, mang theo mãi trong đầu hình ảnh một buổi chiều tôi đã kéo Trâm xuống bộ ghế xa lông đúng lúc nó bước vào nhà.
Chú thích:
(1) Rửa đít: Thua cháy túi.
(2) Pha: Nhường quyền tố cho người dưới chân bài.
(3) Ta-pi: Tố hết tiền mình đang có trong sòng bài.
(4) Ghế: Gái (tiếng lóng)
(Truyện ngắn cực hay tại Truyendammy.vip)