Truyện ngắn vàng màu ánh sao do Truyendammy.vip sưu tầm đọc truyện ngắn vàng màu ánh sao.
Xem truyện ngắn: Vàng màu ánh sao
Tác giả: Chế Lan Viên
Trong cuộc hành trình vạn dặm, lại thêm một đêm muôn sao dừng sáng ngang trời. Luôn luôn họ đến kịp trước cái Ga Sầu vĩ đại của đêm đen, sao – những người “quá khách” ở trong “bách đại” – tất cả đều có mặt, tới đây cái nghìn đời làm bằng những phút, sự thường nhật vẫn hệ trọng như hội hè: này Hỏa tinh, này Kim tinh, này Ngân hà – người xách sữa đi qua trời -, này Thất tinh – bảy kẻ lạc đường – rủ nhau đi tìm Vô Tận.
Phải bỏ mặt trăng ra: sự nhớ tiếc ban ngày thật không phải chỗ. Mặt trời làm tin ở ta (vì ta là một mặt trời), muôn sao làm tin những cái ngoài ta (câu móc về xa xôi, ở đó cái ức triệu của chúng đã treo nên huyền bí) chứ mặt trăng, con người không tự cháy ấy phỏng gây ra được một tín ngưỡng gì? Vô đạo, xin mời cô em ra khỏi nơi thần tự. Trong bóng đêm như trong thánh thất cố bảo vệ sự linh thiêng của ngọc, của vàng.
Ta lại lên lầu, thành tâm hơn một nhà giáo sĩ. Mở chiếc áo để tìm vú mẹ, ta băn khoăn mở đôi cánh cửa, tìm trời. Chỉ một cử chỉ đó thôi mà ta tưởng đã lìa bỏ một cái gì để đưa mình vào một cái gì khác lạ. Thật thế, cách đây ba bước ấy là phiền hà sâu bọ của cuộc đời: bữa cơm không ngon, đôi giày sắp thủng, bức thư nhạt nhẽo của cô nhân tình, tánh hạnh ngỗ nghịch của mấy ông học trò khó dạy. Nhưng bây giờ ta đã có một cõi khinh thanh. Lên xuống lầu luôn, loài người nào đâu biết rõ: sự cách ngăn vốn làm bằng ý tưởng, tinh thần. Cảm giác của ta là đứng trong một tháp đài vô ảnh, và tuy không tàng thuật, ta vẫn ung dung như một kẻ vô hình. Làm nghĩ những gì, ngoài kia, nhìn vào, loài người vẫn như đui, như điếc.
Đêm đen thăm thẳm. Sao cháy rạng ngời. Thiên lý kính mở vào trời, ta vừa xoay xong một tầm mắt rộng. Rút linh hồn ra làm bạn hữu, ta sẽ du dương ca mấy điệu ca. Âm thanh yểu điệu như mái chèo – nhưng ghê rợn thay – im lặng chung quanh là cả cái vĩ đại của một hồ nước lớn. Còn chèo còn nghe tiếng sóng – nhưng thôi đi – bỗng thấy vang ra, im lặng, một trời dài: con thuyền tự bó, xếp mình, thản nhiên để cho nước hồ nuốt sống. Ta sẽ hát vừa sẽ xem chừng, càng xem lại càng sợ hãi. Phút nào ngừng có hơi lâu, thế là đành im bặt ngay đi, tiếng hát như ngọn cỏ bị đè dưới viên đá nặng, cựa quậy một chút nhạt xanh ẻo lả rồi chết, trước khi ra kịp mặt trời.
Những ngày còn nhỏ, vừa nằm xuống giường, sau khi khép xong đôi cánh cửa, ngạc nhiên ta bỗng thấy, như một người khách lạ, đến áp mặt lên trên đó cả trời sao. Như người khách lạ, đêm hôm lén nhìn vào nơi ăn chốn ở của người ta, làm cho, được chở che người lớn vẫn thấy ngại ngùng và trẻ nít thì khóc thét lên giữa tối. Giờ đây cũng thế, một nỗi hãi hùng rung động lòng ta: trên cái lặng im khép lại chửa hoàn thành, cả trời sao đã đến đè lên, chứa chan ý nói. Khóa chặt người ta lại, hắn rướn chảy qua mình ta những con nước sống tuôn tràn, và hút vào, kéo tới, thâu đi, ta sắp chảy ra để tan vào trong lưu thông khoái lạc. May thay, ẩn nấp nhưng chẳng xa xôi, sự cứu vớt muôn đời: linh hồn ta đã vừa đến kịp. Thoát khỏi người ta như một cơn gió lớn, mạnh bạo như một viên dũng tướng, oai nghiêm hắn đứng sát bên ta… Gục vào chân nó trong một niềm giao phó – ta không biết nữa – mặc cho linh hồn ta đêm nay liệu mà xử trí với bầu trời.
Sao lại sợ sệt, hắn cùng ta, há chẳng phải những nơi giao hữu? Thuở ấu thơ, ra chơi ngoài đồng rạ, biết bao đêm ta đã ngủ đi, dưới bóng hắn, tin cậy và yêu đương. Lớn lên, về cái xứ sở tinh thần là thành Bình Định, để đọc hắn, lại bao đêm ta lên trên Lầu Tư Tưởng. Bao nhiêu cử chỉ của ta đều hướng về phía hắn, những dây tơ quấn lấy những chiếc đinh vàng. Lúc nào mất sự thơ dại ban đầu, cũng như lúc nào để linh hồn khô cạn trong bao nhiêu công cuộc văn chương rồ dại, ta đều ngửng nhìn lên trên đó. Chờ đợi những gì? Một sự tha thứ ư? Làm như ta đã hứa hẹn với bầu trời! Một sự ban bố ư? Làm như bầu trời đã hứa hẹn cùng ta. Mặc kệ, với cái ngửa mặt rất đỗi phụng thờ, ta vụt là một người con. Đặt tay lên đầu ta, bầu trời trở thành người mẹ. Hạnh phúc ròng ròng chảy bên má ta như sữa ngọt, trong khi hai nguồn tôn giáo, từ mắt ta, ứa ra hai dòng lệ tín thành. Luôn luôn mơ tưởng các vì sao, ta đã nói:
– Những vì sao mơ đến những đầu thi sĩ.
Một niềm quý trọng, đúng như mắt thấy, ta xem trên kia là một cõi trời vàng. Những khối kim chất tinh ròng, mang những đời sống hiểm nghèo, quay lộn trong muôn vàn khinh thanh ác độc. Của những đất Cao Miên, của những trời Ấn Độ, của những đêm khuya trên nước cũ Chiêm Thành, chúng có tính chất làm khô hồn ráo máu như vôi và run rẩy thịt da ta như bịnh sốt rét. Vàng! Vàng tất cả, thu khép nên đá sắt cứng cỏi hung tàn vì không chịu cảm thông. Cái đầu tròn, cặp kính tròn, quen ở quả đất tròn, chỉ những nhà thông thái mới tin rằng muôn sao tròn và bằng… đất! Tài năng tầm thường cằn cỗi ngay đi một khi lạc vào xa lạ, chỉ những nhà thơ không không gian vì gãy cánh mới tin rằng trên kia có quần chúng, có… người! Lầm! Muôn sao đẹp một cái đẹp… giết người. Cái đẹp bao giờ cũng phải giết… người. Không lễ sống, không Hy Sinh, sao thông cảm với thần minh? Giết chóc đi, hy sinh đi rồi thần minh sẽ đến. Đá trần gian trong một cái đá nhào, giăng linh hồn bão táp bay lên, ta đêm nay chịu đựng cho muôn sao tàn ác.
Tuy thế, hãy bình dân một chút để có dịp chơi đùa. Trước khi về im lặng giữa lầu vàng (giữa tháp ngà của chúng) ra khỏi mình xin hãy cho muôn sao sống, thú vật, cỏ cây. Này đây nhốn nháo nhưng kiên nhẫn – chúng là muôn vạn con tằm đang độ ăn dâu – tiếng rào rào vang từng loạt ở trong hơi gió. Này đây điều hòa tuy phiền phức, trong sự sống của đêm khuya bén với lên như tóc, muôn ngàn con chí, nhịp băn khoăn nghe chúng cắn vào Đầu. Hồn ta tùy theo cảnh ngộ mà thay đổi. Khi du mục, ta ngồi ngay lại, muôn sao là muôn vạn con cừu, ta kiêu ngạo thấy mình có đôi cánh đại bàng đến ăn ở cánh đồng đêm nào, chúng đều bị ta bay về đón trước. Khi muôn sao là muôn vạn con chim sáng, lặng yên chúng vẫn luôn luôn ca hát, hai tay vịn vào song sắt, ta đứng lên, nghe chúng, ngoài lồng. Một ngàn cây trái, nỗi vui qua hồn ta như gió mát và rung rinh hoa quả trên cao… Những mũi tên vàng, sự sợ hãi vụt về, bưng đầu lại, ta bỗng nghe dây cung đứt. Đó là hoa và ngước mắt chờ xem chúng rụng… Đó là lệ và cúi đầu để khỏi thấy chúng rơi… Hoặc vang trời! Lạy Chúa, con đến quá bất thường, đó là bằng ánh sáng những tiến hosanna mà con muốn nghe trong một chiều phủ phục.
Cảm hứng! Cảm hứng! Quay nữa! Quay đi! Nổi dậy sau mi như một chút bụi mù, hồn ta há chẳng nhờ thế mà cuốn theo ngọc vàng châu báu. Quay nữa! Quay đi! Cho ta ra khỏi lòng ta, cho ta ra khỏi sức người, đừng ngừng lại nơi đâu ta sợ thấy trời xanh khoảng biếc.
Và xe quay trong một tiếng ngựa lồng, hồn ta đứng dậy vươn lên, trong những tầm vóc chưa có bao giờ của quả đất.